OOSTENDE – MUZEE – 2021
Het oeuvre van Maarten Vanden Eynde onderzoekt het verband tussen het economische groeimodel en de achteruitgang van de Aarde. De tentoonstelling en publicatie “Gravend naar de toekomst” presenteren zijn praktijk van 2000 tot 2020, een periode waarin veel technologische vooruitgang is geboekt, maar die ook gekenmerkt wordt door opeenvolgende crisissen. Internet, big tech en social media wijzigden onze manier van leven, werken en denken op een radicale manier. Intussen is de wereldbevolking en bijgevolg de consumptie en het energieverbruik gestaag gegroeid, wat ons confronteert met de eindigheid van de grondstoffen, extreme weerfenomenen, de overvloed aan afval en het verlies van de biodiversiteit van de planeet.
De kern van deze ontwikkelingen is de superieure intelligentie van de menselijke soort. Vanuit de overtuiging dat we steeds slimmer en beter worden, noemden we onszelf de ‘homo sapiens sapiens’: de dubbel wijze mens. De geologische term voor het tijdperk waarin we ons bevinden, is dan ook gekend als het ‘Antropoceen’, oftewel de periode waarin het effect van de mens op het klimaat en de atmosfeer zodanig groot werd dat het de toekomst van de natuur en de planeet wijzigt en negatief beïnvloedt. Maarten Vanden Eynde reflecteert over die ecologische impact en de fysieke gevolgen die dit zal hebben voor de volgende generaties. Vanuit een verre onkenbare toekomst tracht hij terug te kijken naar wat we hebben gecreëerd en bevraagt hij onze hedendaagse levenswijzen met de bijhorende onafgebroken productie- en consumptiecycli. Wat zijn de implicaties van onze zogenaamde technologische en economische ‘vooruitgang’ in functie van de toekomst en in wiens belang handelen we?
De natuurwetenschappelijke en ecologische kwesties worden door de kunstenaar in een globale en postkoloniale context geplaatst. Hij betrekt ongekende perspectieven en processen en werkt samen met experts uit verschillende disciplines om daarbij onze toekomstige overblijfselen en de menselijke impact op het milieu te belichten. Als een archeoloog verenigt hij verleden, heden en toekomst door het analyseren van objecten en materialen, en bij laatstgenoemde te onderzoeken hoe ze worden ontgonnen, getransporteerd en getransformeerd. Ongelijkheid en territoriale praktijken worden aangekaart en in relatie gebracht met de technologische en financiële machtsstructuren. Hebben we ons blindgestaard op een vooruitgangsmythe en heeft Maarten Vanden Eynde gelijk wanneer hij de mens met een knipoog hernoemt tot ‘homo stupidus stupidus’?
tekst: website Muzee